Şehzade Cami

Şehzade Camii ve Külliyesi

Kalenderhane Mahallesi, Şehzadebaşı Caddesi üzerinde, 70 numarada ve İstanbul Belediye Sarayı'nın karşısında bulunan bu meşhur cami, Kanuni Sultan Süleyman tarafından, genç yaşta vefat eden oğlu Şehzade Mehmet için Mimar Sinan’a yaptırılmıştır. Şehzade Camii, geniş bir külliyenin bir parçasıdır.

Külliye; caminin yanı sıra imaret, tabhane, medreseler ve mekteplerden oluşmaktadır. Günümüzde dispanser olarak kullanılan imaret ve mektep avlu dışında yer almakta olup, cami, medrese, tabhane ve türbeler bir avlu ile çevrilidir. Beş kapıdan girilen avlunun duvarları pencerelidir.

Şehzade Camii’nin yapımına 1543 yılında başlanmış ve 1548 yılında tamamlanmıştır. Kare planlı olan caminin üzerini, 18.42 metre çapında bir orta kubbe ve bu kubbenin etkisini tamamlayan dört büyük yarım kubbe örtmektedir. Büyük kubbe, dört fil ayağı üzerine oturmakta olup, caminin dört köşesinde birer küçük kubbe daha yer almaktadır.

Hünkâr mahfili, harimin sol tarafında, sütunlar üzerinde yer almaktadır. Minber ve mihrap, saf mermerden sanatkârane bir işçilikle yapılmış ve kafesli parmaklıklarla süslenmiştir. Müezzin mahfili de sekiz sütun üzerine oturtulmuş, büyük bir sanat eseri olarak dikkat çekmektedir. Caminin üç ayrı kapısı vardır. Ortadaki cümle kapısının üzerinde bir kitabe yer almakta ve bu kitabede "Mabed-i Ümmet-i Resûl-i Mûbin - sene 955" yazılıdır.

Caminin avlusu, 12 sütuna dayanan 16 kubbe ile çevrilidir. Avlunun kalem işi süslemeleri oldukça nefistir. Avlunun ortasındaki şadırvan ise zarif işçiliği ile dikkat çekmektedir.

Caminin sağ ve sol tarafında, ikişer şerefeli iki minare yer almakta olup, bu minareler Mimar Sinan’ın ustalığını sergilemektedir. Her minare, farklı motiflerle özenle işlenmiştir.

Şehzade Camii haziresi, çok sayıda türbeyi barındırmaktadır. Bunlardan özellikle Şehzade Mehmet Türbesi, süsleme ve bezeme açısından Mimar Sinan’ın büyük özenle yaptığı bir anıttır. Sekizgen plan üzerine inşa edilmiş olan türbenin her cephesinde altlı ve üstlü pencereler bulunmaktadır. Rivayete göre, türbenin üzerine teberrüken bir taht konulmuştur.

Şehzade Mehmet Türbesi’nin sol tarafında yine Mimar Sinan’ın eseri olan, sekizgen planlı ve tek kubbeli Rüstem Paşa Türbesi yer almaktadır. Hazirede ayrıca Şehzade Mahmut, Hatice Sultan, Fatma Sultan ve İbrahim Paşa gibi şahsiyetlere ait türbeler de bulunmaktadır.